ISO 14021 Type II

Zoals vermeld op onze pagina over milieu- en LCA-claims, kan een claim van alles zijn, van een logo of symbool tot een verklaring over het milieuaspect van een product. Er zijn drie verschillende soorten milieuclaims, namelijk type I (ISO14024), type II (ISO 14021) en type III (ISO 14025). Milieuclaims die gebaseerd zijn op een LCA-studie kunnen, afhankelijk van het doel en de reikwijdte, van het type II (zelfverklaard) of type III (EPD) zijn. Dit artikel zal zich richten op type II claims; meer informatie over type III claims is te vinden op onze webpagina over ISO 14025.

Een type II (ISO 14021:2016 Milieukeurmerken en -verklaringen – Zelfverklaarde milieuclaims) milieuclaim is een vrijwillige claim die wordt gemaakt door fabrikanten en bedrijven, en is dus “zelfverklaard”. Het hoofddoel is om de vraag naar en het aanbod van producten en diensten die minder belastend zijn voor het milieu te stimuleren door verifieerbare en accurate informatie te verstrekken over milieuaspecten van het product die niet misleidend is. Daarnaast heeft het ook als doel om het gebruik van zelfverklaarde normen te homogeniseren en consumenten in staat te stellen geïnformeerde keuzes te maken door vage en misleidende informatie in de betreffende claims te vermijden.

De belangrijkste vereisten zijn als volgt:

• Claims moeten waarheidsgetrouw, accuraat, substantieel, geverifieerd en niet misleidend zijn, om zo misinterpretaties te voorkomen of te verminderen.
• Claims moeten specifiek zijn voor het gepresenteerde milieuaspect en mogen dus niet impliceren dat andere milieuaspecten ook door de claim worden gedekt.
• Claims moeten duidelijk aangeven of ze betrekking hebben op een volledig product of op een deel van het product.
• Claims moeten expliciet zijn en vergezeld gaan van een verklarende toelichting.
• Claims moeten rekening houden met de relevante levenscyclusfasen van een product om de impact langs de waardeketen te identificeren, en of een milieuvermindering in de ene fase kan leiden tot een toename in een andere fase.
• Een levenscyclusanalyse (LCA) is zeer nuttig om dit laatste aspect te evalueren, hoewel de ISO14021-standaard geen verplichting oplegt om dit uit te voeren. Deze types claims kunnen niet worden gebruikt om te beweren dat jouw product beter is dan dat van een concurrent, omdat het voor het publiek moeilijk kan zijn om zo’n claim te vertrouwen, aangezien er geen externe verificatie- of certificeringsprocedure is.

De milieuaanspraak is volledig de verantwoordelijkheid van degene die de claim maakt, daarom moet er passende documentatie beschikbaar zijn ter ondersteuning van de claim, die indien nodig kan worden geverifieerd.

Een zelfverklaarde Type II ISO 14021-conforme milieuclaim kan een interessante optie zijn voor je product wanneer je over de milieuprestaties van je product wilt communiceren voor aanbestedingsdoeleinden, business-to-business en zelfs voor business-to-consumer communicatie.

Aangezien ISO 14021 geen verplichting oplegt om een levenscyclusanalyse (LCA) uit te voeren, maar eerder een levenscyclusbenadering stimuleert, zou een gedetailleerde LCA-screeningstudie met de juiste documentatie voldoende zijn om dit soort claims te maken. Afhankelijk van het doel waarvoor je de claim wilt maken (bijvoorbeeld het publiekelijk communiceren van de milieueffecten van je product voor uitgebreid marketinggebruik), kan een diepgaande LCA-studie echter meer geschikt zijn. In dit geval is een beoordeling door een derde partij aan te bevelen (maar niet verplicht), omdat dit meer geloofwaardigheid aan de studie toevoegt en minder waarschijnlijk wordt betwist door externe partijen.

Belangrijk om te weten is dat dit soort milieuclaims niet altijd voldoende zijn om credits te verkrijgen in groene gebouwprogramma’s zoals LEED en BREEAM. Als je met je milieuclaim wilt voldoen aan dergelijke programma’s, is een ISO 14021-milieuclaim meestal niet voldoende. In dat geval heb je meestal een ISO 14025 Type III claim nodig.

Het zorgvuldig overwegen van je specifieke doelen en nalevingsvereisten zal helpen bepalen of een zelfverklaarde Type II milieuclaim de juiste keuze is om de milieuprestaties van jouw product effectief te communiceren.

Om betrouwbaarheid te waarborgen zonder onafhankelijke verificatie, is de eiser verantwoordelijk voor het evalueren en het verstrekken van gegevens ter verificatie wanneer daar naar gevraagd wordt. Dit vereist dat de eiser de juiste (dat wil zeggen transparant en wetenschappelijk) documentatie heeft van de gebruikte methodologie, zodat de geldigheid van hun claims kan worden gewaarborgd indien nodig.

In de documentatie voor een zelfverklaarde milieuaanspraak moet duidelijk worden vermeld welke standaard of methode is gevolgd, evenals documentatie die als bewijs dient voor hoe de milieuaanspraak is beoordeeld. Dit betekent in de praktijk dat het opstellen van een rapport noodzakelijk is.

Daarnaast moet worden benadrukt dat de organisatie die de claim maakt, de eigenaar van die claim is en dus verantwoordelijk is voor de nauwkeurigheid van de claim gedurende de periode dat het product op de markt is.

Als je een zelfverklaarde milieuaanspraak wilt, kan een LCA-screeningstudie voldoende zijn, afhankelijk van de beschikbaarheid en nauwkeurigheid van de bedrijfsgegevens die nodig zijn voor de LCA.

Hoe dan ook, de eerste stap is om samen met je consultant het doel en de reikwijdte van de LCA-studie vast te stellen en te bespreken wat jou drijft om de studie uit te voeren.

Ecomatters heeft een lange staat van dienst in het ondersteunen van diverse bedrijven in verschillende sectoren bij het ontwikkelen van LCA’s, waaronder zelfverklaarde claims op basis van LCA. Wij kunnen je adviseren en begeleiden bij het hele proces.