Het is nu zeer belangrijk dat bedrijven en organisaties hun broeikasgasemissies monitoren en verminderen, of zelfs koolstofneutraal worden. Het meten van de duurzaamheid van jouw product(en) is een waardevolle manier om naar hun algehele impact te kijken. Dit helpt je een beter beeld te krijgen van de huidige invloed en kosten, en ook van toekomstige risico’s die te maken hebben met de koolstofuitstoot van het product. Bijvoorbeeld, als er veel koolstof-equivalente emissies zijn tijdens het productieproces, kan dat aangeven dat er verbeteringen in energie-efficiëntie nodig zijn, wat toekomstige kostenbesparingen kan opleveren.

Je kunt de duurzaamheid van een product op verschillende manieren bepalen, bijvoorbeeld door koolstofvoetafdruk berekeningen en eco-efficiëntie analyses.

Koolstofvoetafdruk berekeningen

Een koolstofvoetafdruk is de totale hoeveelheid broeikasgassen (GHG) die een entiteit uitstoot, uitgedrukt in koolstofdioxide equivalenten (CO2 kg eq). Een entiteit kan een individu, organisatie, locatie, product of project zijn. Emissies komen voort uit verschillende activiteiten, zoals energieverbruik, ontbossing, afvalbeheer en ingekochte diensten. GHG-emissies worden in drie categorieën verdeeld: scope 1 (directe emissies), scope 2 (indirecte emissies door gebruik van brandstoffen) en scope 3 (andere indirecte emissies).

Een koolstofvoetafdruk berekening is de eerste stap om een energie-efficiëntere bedrijfsvoering te ontwikkelen en duurzaamheidsdoelen vast te stellen. Voordat je investeert in efficiëntie- of duurzaamheidsverbeteringen, is het belangrijk om de koolstofvoetafdruk te meten. Daarnaast zijn koolstofberekeningen nodig voor duurzaamheidsrapportages, om te voldoen aan de Global Reporting Initiative normen, deel te nemen aan het Carbon Disclosure Project of een Eco-label te verkrijgen.

Ecomatters heeft ruim tien jaar ervaring in het berekenen van milieueffecten en uitgebreide ervaring met koolstofvoetafdruk berekeningen. We kunnen je ook helpen bij het ontwikkelen van aangepaste koolstofvoetafdruk berekeningstools voor jouw producten of de hele organisatie.

Eco-efficiëntie analyse

Een Eco-efficiëntie Analyse (EEA) is een methode om de milieueffecten en economische aspecten van producten en diensten te beoordelen. De Eco-efficiëntie berekening bepaalt de verhouding tussen de waarde van producten en hun milieueffecten, en levert duidelijke financiële resultaten op. Dit wordt gedaan door financiële informatie te integreren in een bestaande levenscyclusanalyse (LCA) van het product.

Bij een EEA-studie wordt de duurzaamheidsprestatie van een product beoordeeld door verschillende scenario’s te vergelijken. Hierbij kan gekeken worden naar inkoop, logistiek, productie, distributie en/of verkoop. Een EEA kan inzicht geven in manieren om met minder middelen te produceren, minder afval en vervuiling te creëren en de winstgevendheid te verbeteren. Hierdoor is een Eco-efficiëntie Analyse een krachtige managementtool die kan helpen bij besluitvormingsprocessen.

De duurzaamheid van een product kan op verschillende manieren worden bepaald, met behulp van diverse methoden. Bij Ecomatters zijn we gespecialiseerd in de volgende methoden om jouw producten te beoordelen:

Levenscyclusanalyse (LCA)

De levenscyclusanalyse (LCA) is een veelgebruikte en gevestigde methodologie om de milieueffecten van een product of dienst gedurende de hele levenscyclus te analyseren. De LCA kwantificeert de impact van broeikasgasemissies, energieverbruik, waterverbruik, verzuring en aantasting van de ozonlaag, om “hotspots” in de waardeketen aan te wijzen. Een LCA wordt gebruikt om verschillende inputs en outputs te analyseren in elke fase van de levenscyclus van een product – van de winning van grondstoffen, de productie en het gebruik van een product, het transport en uiteindelijk de verwerking of hergebruik (van wieg tot graf). De resultaten van een LCA kunnen worden uitgebreid om financiële informatie te omvatten voor een Eco-efficiëntie Analyse (EEA), of dienen als een basislijn voor certificeringen zoals Environmental Product Declarations (EPD), Product Environmental Footprints (PEF) en Eco-labels.

Bij Ecomatters hebben we een lange geschiedenis in Levenscyclusdenken (LCT) en het uitvoeren van levenscyclusanalyses. We focussen op het bepalen van de methodologieën die het beste bij jouw behoeften passen en kunnen je helpen bij het opstellen van productclaims en milieuproductbladen. We volgen de richtlijnen van ISO 14040 en ISO 14044 en zijn bedreven in verschillende soorten beoordelingssoftware, waaronder GaBi en SimaPro.

Milieuproductverklaring (EPD)

Een milieuproductverklaring (EPD) is een door een derde partij geverifieerd document dat officieel is geregistreerd om de milieueffecten van een product of dienst te laten zien. Voor het opstellen van de EPD wordt gebruik gemaakt van een levenscyclusanalyse (LCA) om de impactresultaten te genereren die volgens specifieke normen (bijv. EN 15804) in de EPD moeten worden opgenomen. Het voltooide document wordt gecontroleerd door een goedgekeurde systeembeheerder en gepubliceerd op een van de openbaar beschikbare online platforms. EPD’s bieden transparante en vergelijkbare informatie over een product. Gecertificeerde EPD’s zijn gebaseerd op LCAs en volgen ISO 14025 type III-protocollen. Ze zijn geldig voor gebruik in nalevingsregelgeving of voor groene bouwregelingen (bijv. BREEAM, LEED).

Product Environmental Footprint (PEF)

De product-milieuvoetafdruk (PEF) maakt deel uit van het initiatief “Single Market for Green Products” dat is gestart door de Europese Commissie. Het doel hiervan is om het zowel bedrijven als consumenten gemakkelijker te maken om groene producten op de Europese markt te brengen en te identificeren. De PEF-methodologie is ontworpen als een gestandaardiseerde manier om de milieuprestaties van een product te meten.

De product-milieuvoetafdruk (PEF) is een gestandaardiseerd document, vergelijkbaar met een LCA of EPD. Per product worden alle stappen en specifieke regels uiteengezet om de juiste milieuprestatieberekeningen te maken. De regels voor vergelijkbare producten zijn vastgelegd in documenten die PEF Category Rules (PEFCR) worden genoemd. Een PEFCR wordt op industrieniveau opgesteld, meestal door een (Europese) branchevereniging of een vergelijkbare marktorganisatie.

Om de duurzaamheid van je product te bepalen, ondersteunt Ecomatters bedrijven bij het naleven van de toepasselijke wetgeving voor hun producten. Dit omvat naleving van REACH, voorschriften voor voedselcontact en verpakkingen, en afval- en recyclingwetgeving.

REACH-naleving

Met al meer dan tienduizenden chemicaliën op de markt en jaarlijks de introductie van honderden nieuwe formules, staan fabrikanten, importeurs en downstream-gebruikers voor de taak om potentiële risico’s voor de gezondheid van de mens en het milieu te bepalen, evenals het catalogiseren, bijwerken en delen van bepaalde informatie in een registratiedossier. Voorschriften zoals REACH ondersteunen de beoordeling van gevaren, risicobeheer en het verstrekken van geschikte veiligheidsinformatie over de chemicaliën die beschikbaar zijn op de Europese markt. Het is van cruciaal belang om aan deze voorschriften te voldoen om het veilige gebruik van chemicaliën voor mens en milieu te waarborgen.

Ecomatters ondersteunt bedrijven bij het naleven van REACH en het registreren van hun chemicaliën en producten. We bieden ondersteuning aan zowel REACH-registranten als downstream-gebruikers.

Voedselcontact en verpakkingsvoorschriften

Tijdens productie, transport en consumptie komt voedsel in contact met allerlei materialen (waaronder verpakkingen, transportbanden en filters). Deze materialen worden Food Contact Materials (FCM) genoemd. De verantwoordelijkheid voor de voedselveiligheid van materialen ligt bij de bedrijven die ze op de markt brengen. Dat houdt in dat ervoor gezorgd moet worden dat er geen migratie is van onveilige niveaus van chemische stoffen vanuit het materiaal (verpakking) naar voedsel. Producenten en importeurs moeten daarom controleren en documenteren dat hun materialen voor voedselcontact voldoen aan veiligheids- en wettelijke vereisten. De veiligheid van materialen voor voedselcontact wordt gereguleerd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA).

In de EU is een verklaring van conformiteit (DOC) verplicht voor voedselcontactplastics (inclusief gerecyclede kunststoffen), actieve en intelligente materialen, keramiek en geregenereerde cellulosefilm. Voor andere soorten materialen voor voedselcontact (bijvoorbeeld papier, inkt) is een DOC momenteel niet verplicht. Echter, het is gebruikelijk dat actoren verder stroomopwaarts in de waardeketen er een aanvragen.

Afval- en recyclingwetgeving

Wanneer je iets weggooit, wordt het afval. De Europese Kader Richtlijn Afvalstoffen, of WFD, definieert afval als ‘elke stof of elk voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, of zich moet ontdoen’. Gedreven door de noodzaak om het gebruik van grondstoffen te verminderen en afval te beperken, is de interesse in het hergebruik en recyclen van producten snel toegenomen. Voor recyclers is het uiterst belangrijk om precies te weten wanneer ze met afval te maken hebben en wanneer niet. Ze moeten bijvoorbeeld bepalen of hun ‘grondstoffen’ afval zijn in de zin van de WFD of stoffen, mengsels of artikelen blijven.

Bovendien worden verschillende EU-strategieën en -richtlijnen opgesteld om de soorten kunststoffen die worden gebruikt en het einde van het leven van plastic producten te reguleren. Als onderdeel van de EU Plastic Strategy heeft het Europees Parlement een richtlijn voor eenmalig gebruik van plastic gecreëerd om marien afval afkomstig van plastic voor eenmalig gebruik, dat het meest voorkomt op Europese stranden, samen met vistuig en oxo-degradeerbare kunststoffen, aan te pakken.

Ecomatters heeft een lange staat van dienst in het uitvoeren van screenings van wetgeving op basis van risico’s per geval, het bepalen van mogelijke regelgevingsbelemmeringen en het ondersteunen van bedrijven bij het voldoen aan voorschriften. Dergelijke screenings zijn met name relevant wanneer secundaire grondstoffen worden gebruikt voor verschillende toepassingen met verschillende blootstellingsprofielen dan de oorspronkelijke producten.