Duurzaamheidsrapportage

Bedrijven hechten steeds meer waarde aan het rapporteren van hun duurzaamheidsprestaties – vooral op het gebied van milieu, maatschappij en governance (ESG). Deze toenemende aandacht komt grotendeels door de groeiende druk van investeerders, toezichthouders en consumenten, die helderheid en verantwoording verwachten over ESG-praktijken.

Duurzaamheidsrapportage stelt bedrijven in staat hun bredere maatschappelijke waarde te communiceren, hun prestaties te vergelijken met andere bedrijven en ESG-langetermijnstrategieën te ontwikkelen. Uiteindelijk helpt het organisaties om negatieve impact op maatschappij en milieu te beperken en hun positieve bijdrage te vergroten.

Ontwikkelingen in ESG-rapportage

Traditioneel deelden bedrijven hun ESG-prestaties via een jaarlijks duurzaamheidsverslag (Corporate Sustainability Reporting, CSR). Tegenwoordig kiezen steeds meer organisaties voor geïntegreerde rapportage, waarbij niet-financiële prestaties in het jaarverslag worden opgenomen naast financiële resultaten. Deze aanpak weerspiegelt het groeiende besef dat duurzaamheid essentieel is voor het succes van een onderneming op de lange termijn.

Voordat een bedrijf beslist wat en hoe het gaat rapporteren, loont het om goed na te denken over de volgende kernvragen:

• Wat is het doel van je duurzaamheidsverslag?
• Welke thema’s zijn het meest relevant voor jouw stakeholders?
• Aan welke wettelijke of regelgevende vereisten moet je voldoen?
• Wat zijn de belangrijkste ESG-impacts van jouw organisatie?
• Welke middelen zijn beschikbaar voor gegevensverzameling en rapportage?

Het beantwoorden van deze vragen helpt om rapportageprioriteiten vast te stellen en de meest geschikte kaders en indicatoren te selecteren.

Het kiezen van het juiste kader

De keuze van het rapportagekader bepaalt de structuur, inhoud en diepgang van je ESG-rapportage. Het stelt vast hoe materiële onderwerpen worden gedefinieerd en geprioriteerd, welke meetgegevens nodig zijn, en hoe voortgang over de jaren heen wordt gecommuniceerd. Aansluiting bij een erkende standaard, zoals GRI, ESRS of CDP, zorgt niet alleen voor consistentie en vergelijkbaarheid, maar verhoogt ook de geloofwaardigheid van je rapportage.

Het uitvoeren van een materialiteitsanalyse

Een belangrijk onderdeel van het rapportageproces is de materialiteitsanalyse. Hiermee identificeer je welke ESG-thema’s het meest relevant zijn voor zowel de organisatie als de stakeholders. Daarbij wordt gekeken naar zowel actuele als potentiële impacts op mens en milieu, en hoe ze de bedrijfsvoering beïnvloeden.

Een materialiteitsanalyse omvat doorgaans de inbreng van stakeholders, interne perspectieven en strategische evaluatie van de context waarin het bedrijf opereert. De verkregen inzichten helpen organisaties om hun focus te bepalen, wat resulteert in relevante, doelgerichte en effectieve rapportage.

Daarbij is het verstandig om een risico- en kansenanalyse uit te voeren. Dit onderzoekt hoe ESG-ontwikkelingen invloed kunnen hebben op de bedrijfsactiviteiten, toeleveringsketen, het businessmodel en de financiële prestaties van een organisatie. Voorbeelden van ESG-ontwikkelingen zijn de komst van nieuwe regelgeving, klimaatgebeurtenissen of veranderende consumentverwachtingen. Door dit te analyseren kun je als bedrijf anticiperen op uitdagingen en nieuwe kansen benutten. Ook is het zinvol om een impactanalyse te maken. Dit geeft extra inzicht door te evalueren hoe de activiteiten, producten of diensten van je bedrijf invloed hebben op milieu en maatschappij. Zo krijg je een beeld van de thema’s waaraan de beste kan worden gewerkt om de impact te bepreken.

Wanneer deze twee analyses gezamenlijk worden uitgevoerd als onderdeel van een materialiteitsproces, wordt het Dubbele Materialiteitsanalyse genoemd. Het is ook goed mogelijk om ze afzonderlijk uit te voeren.

Deze analyses vormen een stevige basis voor het stellen van doelen, het definiëren van kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s) en het inrichten van processen om prestaties in de loop der tijd te monitoren en te verbeteren.

Het meten van de CO2-voetafdruk en het stellen van doelen

Hoewel ESG-doelen vaak sectorspecifiek zijn, is de CO2-voetafdruk voor bedrijven een gemeenschappelijk aandachtspunt. Het meten van emissies is een praktische eerste stap om de milieu-impact te beoordelen en reductiedoelstellingen te formuleren, inclusief Science-Based Targets (SBT’s). CO2-berekeningen zijn ook essentieel voor de naleving van verschillende rapportagestandaarden zoals ESRS, VSME, GRI of voor deelname aan het CDP.

Het verzamelen en valideren van gegevens

Nauwkeurige en betrouwbare data vormen de basis van geloofwaardige duurzaamheidsrapportage. Dit betreft zowel:

• Kwantitatieve data (zoals energieverbruik, broeikasgasemissies, waterverbruik en personeelsdiversiteit); als
• Kwalitatieve informatie (zoals beleid, governance-structuren en stakeholderbetrokkenheid)

Het is verstandig om gebruik te make van gegevens die afkomstig zijn uit betrouwbare interne systemen die gevalideerd zijn op consistentie, volledigheid en herleidbaarheid. Wanneer gebruik wordt gemaakt van schattingen of externe bronnen, moeten eventuele beperkingen duidelijk worden vermeld.

Na validatie worden de gegevens gekoppeld aan het gekozen rapportagekader, zodat de rapportage aansluit op zowel wettelijke vereisten als verwachtingen van stakeholders. Een gestructureerde en transparante aanpak stelt bedrijven in staat om de voortgang te monitoren, afwijkingen van prestatiedoelstellingen te identificeren en duurzaamheidsinspanningen helder te communiceren.